Geschiedenis

Mozambique: het eerste begin

Mozambique heeft een rijke historie waarin verschillende culturen en volken een belangrijke rol hebben gespeeld. De eerste bewoners die Mozambique zo’n 10.000 jaar geleden bevolkten waren nomaden en afstammelingen van de San ofwel Bosjesmannen. Later volgden de Bantu’s die vanuit het westen van Afrika naar Mozambique kwamen en leefden van de visserij, landbouw en veeteelt. Vanaf de achtste eeuw kwamen de eerste Arabische zeilers aan de kust van Mozambique. De handel tussen het Oosten en Mozambique bloeide op en er ontstonden diverse handelsposten aan de kust. Er volgden gemengde huwelijken tussen Bantu’s en Arabieren en dit was het begin van de Swahili cultuur en taal in Mozambique.

De Portugese invloed

In 1498 bereikte de Portugese ontdekkingsreiziger Vasco da Gama de kust van Mozambique toen hij op weg was naar India. De Portugezen waren de eersten die het land Mozambique noemden. Vasco da Gama zag hoe de handelsroute tussen India en Mozambique hier floreerde en als snel volgden meer Portugezen. Er ontstonden steeds meer handelsposten aan de kust. Deze handelsposten groeiden uit tot levendige havensteden langs de Indische Oceaan. De mix van culturen en de rijke handelshistorie is tot aan vandaag de dag nog terug te zien in de dorpen langs de kust van Mozambique.
Tussen 1700 en 1900 nam de macht van de Portugezen verder toe. Vanuit de kustgebieden trokken de Portugezen nu ook het binnenland van Mozambique in. Halverwege de 19e eeuw toonden ook andere Europese landen interesse in Mozambique zoals Groot-Brittannië en Frankrijk. De Portugezen verloren langzaam macht aan de Arabieren in het land, maar het lukte Portugal om aan het bewind te blijven.

De strijd om de onafhankelijkheid van Portugal

Tot in de jaren 70 van de vorige eeuw bleef Mozambique een overzeese Portugese provincie. Portugal regeerde met harde hand en de leefomstandigheden en dus ook de ontevredenheid onder de bevolking van Mozambique groeide met de dag. Er ontstonden verschillende antikoloniale groepen, waaronder FRELIMO (Front voor de Bevrijding van Mozambique), die campagne voerden tegen het Portugese koloniale bewind. In 1964 leidde dit tot het begin van de onafhankelijkheidsoorlog in Mozambique. Deze oorlog duurde tot aan 1975 toen de macht werd overgedragen aan FRELIMO. Mozambique verkreeg eindelijk haar onafhankelijkheid van Portugal. Binnen een jaar tijd keerde bijna de gehele Portugese bevolking in Mozambique terug naar Portugal.

Opnieuw oorlog

Het vertrek van de Portugezen was een zware klap voor de economie van Mozambique. Het land raakte steeds verder in verval. De verzetsbeweging RENAMO (Mozambikaans Nationaal Verzet) werd opgericht en er ontstond opnieuw een bloedige burgeroorlog die tot 1992 zou duren. Ruim 1,5 miljoen mensen zijn omgekomen in deze oorlog en ongeveer 5 miljoen mensen zijn Mozambique ontvlucht in die periode. Een VN-vredesmacht werd belast met het toezicht houden op de vrede die in 1992 gesloten werd. Deze vredesoperatie had tot doel het voorbereiden van democratische verkiezingen en het opruimen van de vele mijnen die in het land verspreid lagen.

Tijd voor democratie en herstel

In 1994 was de vredesoperatie van de VN afgerond en vonden de eerste democratische verkiezingen plaats in Mozambique. Deze werden gewonnen door FRELIMO. De rust was teruggekeerd en meer dan 1,7 miljoen vluchtelingen, keerden vervolgens terug naar Mozambique. Het herstel van het land kon beginnen. De verkiezingen van 1999, 2004 en 2009 werden eveneens door FRELIMO gewonnen.
De burgeroorlog heeft een zware tol geëist, niet alleen voor de bevolking van Mozambique. Ook de wildpopulatie heeft hier ernstig onder geleden. Stap voor stap herstelt Mozambique zich. In 2000 werd Mozambique getroffen door een cycloon. Er vielen honderden doden en de infrastructuur werd opnieuw zwaar getroffen. Het toerisme groeit echter de laatste jaren steeds meer en ook de wildpopulatie herstelt zich geleidelijk. Er zijn diverse wildparken opgericht om de dieren weer vrij spel te geven. Buurland Zuid-Afrika heeft inmiddels Mozambique ontdekt als populaire vakantie-bestemming. En niet ten onrechte. Mozambique telt vele paradijselijke stranden, heeft pure Afrikaanse wildernis en talloze idyllische lodges waar het heerlijk toeven is. Kortom, een vakantieland bij uitstek, maar wel met een turbulente geschiedenis.